อะไรคือสาเหตุที่บางคนไม่คิดวางแผนเกษียณ

หลายคนไม่คิดวางแผนเกษียณด้วยหลายสาเหตุ ดังนี้:

1. ไม่รู้ว่าต้องเริ่มต้นอย่างไร – หลายคนอาจรู้สึกว่าวางแผนเกษียณเป็นเรื่องซับซ้อนและยากเกินไป จึงไม่เริ่มต้นทำแผนใด ๆ เลย

2. ขาดความรู้เรื่องการเงิน – บางคนอาจไม่เข้าใจเรื่องการลงทุน การออมเงิน หรือผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับการเกษียณ เช่น กองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ (RMF) หรือกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ (Provident Fund)

3. โฟกัสกับปัญหาปัจจุบันมากกว่า – หลายคนอาจต้องใช้เงินเพื่อค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน จนไม่เหลือพอสำหรับการออมในระยะยาว หรือพวกเขาอาจรู้สึกว่าไม่มีเวลาและพลังงานเพียงพอที่จะคิดถึงอนาคตที่ยังมาไม่ถึง

4. เชื่อว่าการเกษียณจะพึ่งพาแหล่งรายได้อื่นได้ – บางคนคาดหวังว่าจะได้รับเงินบำนาญจากรัฐบาล ประกันสังคม หรือได้รับการสนับสนุนจากครอบครัว

5. เชื่อว่าตนเองจะทำงานได้ตลอดไป – มีคนจำนวนหนึ่งที่คิดว่าพวกเขาจะสามารถทำงานหาเงินได้จนกระทั่งไม่สามารถทำงานได้จริง ๆ จึงไม่ได้เตรียมตัวสำหรับการเกษียณ

6. กลัวการเผชิญหน้ากับความเป็นจริง – บางครั้งการวางแผนเกษียณทำให้คนรู้สึกว่าต้องเผชิญหน้ากับความไม่มั่นคงในอนาคต ซึ่งทำให้พวกเขารู้สึกกลัวและเลี่ยงที่จะวางแผน
    

แล้วทำไมเขาถึงไม่วางแผนเกษียณ

คนที่ไม่วางแผนเกษียณมักมีสาเหตุหลัก ๆ ดังนี้:

1. มองอนาคตไม่ชัดเจน – หลายคนรู้สึกว่าอนาคตไกลเกินกว่าจะนึกถึง โดยเฉพาะคนหนุ่มสาวที่รู้สึกว่ามีเวลาเหลือเฟือ ทำให้การเกษียณดูเหมือนไม่เร่งด่วนและไม่จำเป็นต้องเตรียมการตั้งแต่ตอนนี้

2. มองว่าการวางแผนเกษียณเป็นเรื่องไกลตัว – บางคนมีทัศนคติว่า “พรุ่งนี้ค่อยคิด” หรือมองว่าชีวิตยังห่างไกลจากวัยเกษียณ ทำให้การวางแผนการเงินเพื่ออนาคตดูไม่สำคัญเท่ากับปัญหาทางการเงินที่ต้องเจอในปัจจุบัน

3. ค่านิยมทางวัฒนธรรม – ในบางวัฒนธรรม การพึ่งพาครอบครัวในวัยชราเป็นเรื่องปกติ ทำให้ผู้คนรู้สึกว่าไม่จำเป็นต้องวางแผนการเงินด้วยตัวเอง

4. มองไม่เห็นความสำคัญของการเก็บเงิน – บางคนอาจมีแนวคิดว่า “หาได้เท่าไหร่ ก็ใช้เท่านั้น” หรือรู้สึกว่าการเก็บเงินเพื่ออนาคตเป็นการจำกัดความสุขในปัจจุบัน

5. ขาดความรู้ทางการเงิน – การวางแผนเกษียณต้องอาศัยความเข้าใจเรื่องการออมและการลงทุน ซึ่งหากขาดความรู้ในด้านนี้ คนก็จะไม่รู้วิธีการเริ่มต้นวางแผนเกษียณ

6. ความกลัวที่จะเผชิญความจริง – หลายคนหลีกเลี่ยงการวางแผนเกษียณเพราะกลัวจะต้องเผชิญกับความเป็นจริง เช่น รู้ว่าตัวเองอาจต้องเก็บเงินมากกว่าที่คิด หรือพบว่ามีปัญหาทางการเงินที่ต้องแก้ไข

7. เชื่อว่ามีเวลาพอที่จะเริ่มต้นภายหลัง – ความเชื่อที่ผิด ๆ ว่ามีเวลาเหลือเฟือในการวางแผนเกษียณในอนาคต ทำให้หลายคนไม่เริ่มต้นเร็วพอ และเมื่อถึงเวลาที่ควรจะเริ่ม ก็อาจสายเกินไป

การไม่วางแผนเกษียณมักมาจากการไม่เห็นความสำคัญและความจำเป็นของการเตรียมการล่วงหน้า จึงมักใช้ชีวิตไปตามสถานการณ์เฉพาะหน้า

จะทำยังไงให้คนเหล่านั้นวางแผนเกษียณกัน

การทำให้คนเริ่มวางแผนเกษียณต้องใช้กลยุทธ์ที่เข้าใจง่ายและกระตุ้นความรู้สึกอย่างแท้จริง ซึ่งสามารถทำได้โดย:
 

1. สร้างความตระหนักรู้ (Awareness) ด้วยเรื่องราวที่เข้าถึงได้

• ใช้ เรื่องราวจากชีวิตจริง ของคนที่ประสบปัญหาหลังเกษียณเนื่องจากไม่ได้วางแผนการเงิน เพื่อทำให้เห็นถึงความสำคัญและผลกระทบ  เล่า เรื่องราวเชิงบวก เช่น ผู้ที่ประสบความสำเร็จในการเกษียณเพราะวางแผนดี เพื่อสร้างแรงบันดาลใจและเห็นภาพอนาคตที่ดีขึ้น

2. ทำให้การวางแผนเกษียณเข้าใจง่าย

• อธิบายการวางแผนเกษียณแบบง่าย ๆ ใช้ ภาษาและตัวอย่างที่เข้าใจง่าย ไม่ซับซ้อน เช่น การเริ่มออมเงินทุกเดือนหรือการลงทุนในกองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ (RMF)    ใช้ แผนภาพหรืออินโฟกราฟิก เพื่อแสดงถึงการเติบโตของเงินออมเมื่อเริ่มออมเร็ว ๆ ทำให้เห็นภาพชัดเจนว่าการวางแผนตั้งแต่วันนี้มีผลดีในระยะยาว

3. เชื่อมโยงการวางแผนกับเป้าหมายชีวิต

• กระตุ้นให้มองถึง เป้าหมายที่เขาปรารถนา เช่น การมีบ้านที่อบอุ่นในวัยเกษียณ การมีเงินเพื่อดูแลสุขภาพ หรือการมอบมรดกให้กับครอบครัว แล้วแสดงให้เห็นว่าการวางแผนเกษียณเป็นเครื่องมือที่ช่วยทำให้เป้าหมายเหล่านี้เป็นจริงได้

4. นำเสนอแผนเกษียณที่เป็นไปได้และยืดหยุ่น

• สร้างแผนเกษียณที่ สอดคล้องกับความต้องการและสภาพการเงิน ของแต่ละคน ไม่ต้องเป็นแผนใหญ่โต แต่เป็นแผนเล็ก ๆ ที่สามารถทำได้ เช่น การเริ่มต้นจากการออมเงินเดือนละ 10% ของรายได้  เสนอแนะการลงทุนที่มี ความยืดหยุ่น และช่วยให้เขารู้สึกว่าตนเองยังสามารถปรับแผนได้หากมีการเปลี่ยนแปลงในอนาคต

5. ใช้การสื่อสารที่กระตุ้นและสร้างแรงจูงใจ

• ใช้ ข้อความเชิงบวก เช่น “เริ่มวางแผนวันนี้ เพื่อความสุขที่ยาวนาน” หรือ “การวางแผนเกษียณที่ดีก็เหมือนการมีแผนสำรองในชีวิต”  สร้างแรงกระตุ้นผ่าน คำถามที่สะกิดใจ เช่น “หากคุณไม่สามารถทำงานได้ต่อไป จะเกิดอะไรขึ้นกับการเงินของคุณ?” หรือ “ถ้าคุณต้องใช้ชีวิตหลังเกษียณไปอีก 20 ปี คุณเตรียมการเงินไว้อย่างไรบ้าง?”

6. ให้คำปรึกษาและการสนับสนุนที่เป็นมิตร

• จัดการ ให้คำปรึกษาแบบตัวต่อตัว หรือการสัมมนาที่ช่วยแนะนำการวางแผนเกษียณอย่างเป็นขั้นเป็นตอน โดยมีนักวางแผนการเงินคอยสนับสนุน  ใช้ แอปพลิเคชันหรือเครื่องมือออนไลน์ ที่ช่วยให้การวางแผนและติดตามการออมเพื่อการเกษียณเป็นเรื่องง่าย

7. สร้างสิ่งจูงใจเพื่อเริ่มต้น

• ใช้ สิ่งจูงใจเล็ก ๆ เช่น การคืนภาษี การให้โบนัส หรือการจับรางวัล เพื่อกระตุ้นให้คนเริ่มต้นออมเงินเพื่อการเกษียณ

8. เน้นเรื่องสุขภาพการเงินหลังเกษียณ

• สื่อถึงความสัมพันธ์ระหว่าง สุขภาพที่ดีและสุขภาพการเงินที่มั่นคง ในวัยเกษียณ เพื่อสร้างความเข้าใจว่าการเตรียมตัวทางการเงินสามารถช่วยให้ใช้ชีวิตที่สุขสบายและมีสุขภาพดีได้

การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมนี้ต้องใช้ทั้งการให้ข้อมูลที่ถูกต้อง การสร้างแรงจูงใจ และการสนับสนุนอย่างต่อเนื่องเพื่อช่วยให้คนเริ่มต้นและสานต่อการวางแผนเกษียณ
 

ทำทั้งหมดแล้วเขายังไม่วางแผนเกษียณอีกต้องทำไง

ถ้าทำทุกอย่างแล้วยังมีคนที่ไม่วางแผนเกษียณอยู่ ก็อาจต้องลองใช้วิธีที่ กระตุ้นทางอารมณ์ และ เจาะลึกถึงความต้องการที่แท้จริง ของเขามากขึ้น:
 

1. ใช้การเล่าเรื่องที่เน้นความเสี่ยง

• แทนที่จะเล่าแต่เรื่องราวเชิงบวก ให้ลองเล่า เรื่องราวเชิงลบ ของคนที่ไม่ได้วางแผนเกษียณ และผลลัพธ์ที่เขาต้องเผชิญ เช่น ต้องพึ่งพาครอบครัวมากเกินไป มีปัญหาทางสุขภาพที่ไม่มีเงินพอจ่าย หรือต้องขายบ้านที่ตนรักเพราะขาดรายได้หลังเกษียณ  ใช้ สถานการณ์จำลอง ที่ทำให้เขารู้สึกได้ถึงความไม่แน่นอนในอนาคต เช่น “ถ้าพรุ่งนี้คุณถูกเลิกจ้างโดยไม่มีเงินเก็บ คุณจะทำอย่างไร?”

2. เชื่อมโยงกับสิ่งที่เขารัก

• ลองถามว่า อะไรคือสิ่งที่เขารักมากที่สุดในชีวิต เช่น ครอบครัว บ้าน หรือความฝันที่อยากทำในอนาคต แล้วเชื่อมโยงว่าการวางแผนเกษียณคือการปกป้องสิ่งที่เขารักไว้ในระยะยาว   ย้ำว่า การไม่วางแผนวันนี้ อาจส่งผลกระทบต่อคนที่เขารักในอนาคต เช่น ลูกหลานต้องแบกรับภาระที่มากขึ้น

3. กระตุ้นความรู้สึกเสียโอกาส

• สร้างความรู้สึกว่าเขากำลัง พลาดโอกาสบางอย่างในชีวิต เช่น โอกาสที่จะเดินทางท่องเที่ยวหลังเกษียณ โอกาสที่จะได้ใช้ชีวิตตามความฝัน หรือแม้แต่การสูญเสียเงินออมที่น้อยลงหากเขาเริ่มช้ากว่าคนอื่น

4. สร้างสภาพแวดล้อมที่บีบคั้น

• ลองใช้ สถานการณ์ที่บีบคั้น เพื่อให้เขารู้สึกถึงความจำเป็นในการวางแผน เช่น การทำให้เขาต้องลงมือวางแผนจริง ๆ ด้วยการกรอกข้อมูลของตนเองลงในแบบฟอร์มวางแผนเบื้องต้น เพื่อให้เขารู้สึกว่ากำลังเริ่มต้นแล้ว

5. สร้างแรงกดดันจากกลุ่มคนรอบข้าง

• ใช้ การเปรียบเทียบกับคนรอบข้าง เช่น เพื่อนที่เริ่มวางแผนเกษียณแล้วและได้ผลดี หรือครอบครัวที่เริ่มต้นเก็บเงินเพื่อการเกษียณพร้อมกัน   เน้นเรื่อง ความรับผิดชอบต่อครอบครัว หากเขาไม่วางแผนเกษียณ เขาอาจจะเป็นภาระให้คนที่เขารัก

6. ใช้การสร้างความรู้สึกที่จับต้องได้

• ใช้การ จำลองเหตุการณ์อนาคตที่เจาะจง เช่น “ลองคิดดูว่าคุณตื่นขึ้นมาในเช้าวันหนึ่งเมื่ออายุ 60 ปี แต่ไม่มีรายได้แน่นอน ต้องอาศัยลูกหลานหรือพึ่งเงินประกันสังคมเพียงอย่างเดียว”

7. หาแรงกระตุ้นเฉพาะบุคคล

• ลองถามว่า เขากลัวอะไรมากที่สุดในชีวิต แล้วเชื่อมโยงกับการวางแผนเกษียณ เช่น ถ้าเขากลัวไม่มีเงินเพียงพอในอนาคต ให้แสดงให้เห็นว่าการวางแผนวันนี้สามารถช่วยลดความกลัวนั้นได้

8. ทำให้การเริ่มต้นง่ายที่สุด

• หากการวางแผนเกษียณดูยากเกินไป ให้เขาเริ่มต้นจากการ ทำอะไรเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น การเริ่มออมเงินเพียงวันละ 10 บาท แล้วค่อยเพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อเขารู้สึกมั่นใจมากขึ้น

9. ท้าทายแบบทนไม่ไหว

• บางครั้งการท้าทายเขาโดยตรง เช่น “คุณกล้าพอที่จะเริ่มวางแผนเกษียณไหม?” หรือ “ถ้าคุณคิดว่าคุณมีความสามารถพอที่จะดูแลครอบครัวได้จริง ๆ คุณควรเริ่มวางแผนเกษียณได้แล้ว”

การทำให้คนเริ่มวางแผนเกษียณนั้นต้องการการเข้าใจที่ลึกซึ้งถึง แรงจูงใจและความรู้สึกภายใน ของเขา ความจริงที่ตรงไปตรงมา และการสื่อสารที่กระตุ้นให้เขาลงมือทำจริง ๆ
 

สุดท้ายจริงๆ ทำเถอะ วางแผนเกษียณอะ นะ ถือว่า admin ขอ ทำเถอะนะ ไหว้ล่ะ

ThaiPFA  ศูนย์อบรมต้นแบบแห่งแรกของประเทศไทยที่จัดอบรมและพัฒนาหลักสูตรนักวางแผนการเงินCFP

#Financial #Planning #การเงิน #นักวางแผนการเงิน #CFP #AFPT#ThaiPFA #นักวางแผนการเงินCFP #วางแผนการเงิน #ที่ปรึกษาการเงิน #financialplanning #Sharing #ThaiPFAsharing  #IP #IC #ผู้วางแผนการลงทุน #ผู้แนะนำการลงทุนด้านหลักทรัพย์ #หลักทรัพย์ #ตลาดหลักทรัพย์ #การเงินเด็ก #ประกันชีวิต #ประกัน #ธุรกิจ #การเงินส่วนบุคคล #การเงินเพื่อชีวิต #FinancialSuccess #CEPA #การเงินเพื่อความสำเร็จ #เคล็ดลับการเงิน

ThaiPFA ศูนย์อบรมต้นแบบแห่งแรกของประเทศไทยในการจัดอบรมและพัฒนาหลักสูตรวางแผนการเงิน CFP®
www.thaipfa.co.th